مقدمه
روشهایی که در مقاله تهیه چک لیست آنالیز سایت به سادگی آب خوردن به آنها اشاره شد، بسیار مهم هستند و سایت را از نظر عملکرد و فنی ارتقا داده و بهینه میکنند. اما این روشها، زمانی که کاربری به صفحه سایت آمده و هدف ما این است که میخواهیم در سایت بماند، محدود هستند. در این مقاله به روشهای تهیه چک لیست کاربر محور برای تجزیه و تحلیل وب سایت میپردازیم. در ادامه با یوایکس نت همراه باشید.
چک لیست کاربر محور
تجزیه و تحلیل کاربر محور، یعنی بر بازدیدکننده واقعی تمرکز کنیم، موارد زیر در این زمینه بررسی میشود:
- مکانهایی که کاربر را به سمت سایت شما هدایت میکنند
- عواملی که باعث میشود آنها سایت را ترک کنند
- عواملی که باعث ترغیب کاربران میشود تا کاری را انجام دهند
در ادامه تهیه این چک لیست را در سه گام توضیح میدهیم
گام اول: مکانهایی که کاربر را به سمت سایت شما هدایت میکنند، شناسایی کنید
بفهمید چه چیزی باعث شده کاربران اینجا باشند، بنابر این میتوانید پردرآمدترین منابع را یافته و بر نکات مهم سرمایهگذاری نمایید. بجای آن که حدس بزنید یا فرض کنید، میتوانید از بازدیدکننده بپرسید در سایت شما به دنبال چه هستند.
# کاربران سایت خود را بررسی کنید
مثلا در صفحه بازدید شده، سوالاتی جهت بررسی سریع قرار دهید.
- سوالات خود را برای دریافت اطلاعات جمعیت شناسی از کاربران طرح کنید: مثلا: اگر قرار باشد خود را در یک جمله توصیف کنید، چه میگویید؟
- سوالاتی که نشان میدهد چرا اینجا هستند؟ مثلا دلیل اصلی بازدید امروز شما چیست؟
- سوالهایی که به شناسایی آنچه که مانع ادامه فرایندی از طرف کاربر میشود مربوط است: مثلا چه چیزی مانع ادامه استفاده از فلان عمل (خرید) از سایت میشود؟
تا جایی که میتوانید این اطلاعات را جمعآوری و بررسی کنید.
# از دادهها برای ایجاد پرسونای کاربر استفاده کنید
دادههای جمعآوری شده را تحلیل و از روی آن پرسونا بسازید. اما اصلا پرسونا چیست؟ پرسونا به مجموعهای از ویژگیها، خواستهها و الگوهای فکری و رفتاری مخاطب یا مشتری فرضی اشاره میکند که در مراحل قبلی تا حدودی شناخته شدهاند. پرسونا کمک میکند کاربران معمولی خود را بهتر و بیشتر بشناسید و بفهمید آنها برای دستیابی به چه هدفی اینجا هستند؟
گام دوم: موانعی که باعث توقف یا دور شدن کاربران از عملکرد مورد نظر میشود را بیابید
یافتن عواملی که باعث ترک کاربران میشود، بسیاری از نگرانیهای شما را رفع کرده و باعث میشود کاربر به دلخواه خود، بیشتر در سایت بماند. میتوانید از ابزارهای تحلیل رفتار استفاده کنید
# صفحات خروجی با نرخ بالای سایت خود را بیابید
از ابزار گوگل آنالیتیکس استفاده کنید. میتوانید funnel یا قیفهایی بسازید و دادههایی که باعث جابجایی کاربران به صفحات مختلف میشود را جمع آوری کنید. تحلیل این قیفها به شما کمک میکند صفحات خروجی پر رفت و آمد را شناسایی کنید.
# بخش های مشکل ساز سایت را بیابید
نقشه گرمایی کمک خوبی است که نشان میدهد آیا کاربر به مطالب مهم رسیده یا نه؟ پیوندها و دکمههای مهم شناسایی میشوند. عناصر غیرقابل کلیک تعیین میشوند، اگر مشکلی در دستگاههای نمایشی مختلف وجود داشتهباشد معلوم میشود.
# ببینید مردم چگونه با سایت تعامل دارند
وقتی که کاربران صفحه یا سایت شما را ترک میکنند میتوانید با نصب ابزارهای مختلف بررسی کنید که چرا و چگونه با سایت تعامل داشته و آن را ترک کردهاند.
درمورد عوامل زیر بررسی کنید:
- وقتی کاربر برای انجام کاری تردید دارد
- وقتی در حال مرور و مشاهده است
- وقتی که با دکمهها و المانهای قابل کلیک رو به رو میشود
- وقتی با اِشکال و لینک شکسته مواجه میشود، چه واکنشی دارد
# از کاربران بازخورد بخواهید
بر اساس مراحل قبلی، ممکن است تصویری غیرشفاف از اینکه چرا کاربران سایت را ترک میکنند و ناامید میشوند داشته باشید. الان وقت آن رسیده که مستقیما از آنها بپرسید.
- ابزارهای بازخورد: برای شروع، ویجتی برای تعیین عشق یا نفرت کاربران ایجاد کنید که آنها به سرعت بتوانند احساس خود را با شما در میان بگذارند. شما میتوانید این بازخوردها را جمعآوری کنید. از بازخوردهای منفی جهت فیلتر و رفع دلیل آن استفاده کنید.
- نظرسنجی: روش دیگر دریافت بازخورد، ایجاد صفحه نظرسنجی ساده در صفحه و قراردادن آن به صورت خاص در صفحات پاپ آپ است.
- مثلا این صفحه وقتی نمایش داده میشود که کاربران دکمهای را فشردهاند. سوالات ساده و مستقیم بپرسید مانند:
- سوالات سریع: چه چیزی مانع ادامه استفاده شما از این سایت شدهاست؟
- جای چه چیزی در این صفحه خالیست؟
- چه عاملی باعث شد ادامه ندهید؟
دریافت پاسخ چنین سوالاتی میتواند موانع اصلی را شناخته و برای رفع آن به دنبال راهحل باشید.
گام 3: آنچه کاربران را ترغیب به انجام عملی میکند را پیدا کنید
ببینید کدام قسمت از سایت، باعث بهتر فهمیدن سایت توسط کاربران شده، بازخورد بازدیدکنندگان را از آنچه باعث بهتر فهمیدن سایت میشود یا اینکه ترغیب به خرید میشوند یا باعث میشود مدت زمان بیشتری در سایت بمانند، را بیابید.
# از مشتریان بپرسید چه چیزی باعث ماندگاری و چه چیزی باعث ترک آنها شدهاست؟
صفحهای تنظیم کنید که خیلی سریع از کاربرانی که ماندگار شدند و کاری انجام دادهاند (ثبت نام کردند، محصولی را خریدند و …) بپرسید چه چیزی باعث ترغیب آنها شده است؟ جمع آوری این اطلاعات به شما کمک میکند نقاط قوت فروش خود را در سایت کشف کرده و برای بهبود تلاش کنید.
این اطلاعات را با اطلاعاتی که از مرحله دوم جمع آوری کردهاید، برای درک انگیزهها و دلیل ماندن کاربران در سایتتان ترکیب کرده و استفاده کنید.
# از کاربران بخواهید درمورد 3 تا از ترسها و نگرانیهای خود حرف بزنند
این کار مخصوصا در زمینه وب سایتهای تجارت الکترونیکی کاربرد دارد. چند روز پس از اینکه مشتریان کاری را تکمیل کردند، پیگیر این باشید که از ترسها و نگرانیهایی که قبل از اتمام فعالیتشان داشتند، چه بودند؟
بعضی از سؤالاتی که میتوانید از آنها بپرسید به صورت زیر است:
- قبل از خرید محصول از سایت ما، بزرگترین ترس یا نگرانی شما چه بود؟
- برای اینکه شما تجربه خرید بهتری داشته باشید، ما باید چه کاری انجام دهیم؟
- از بین مقیاس 0 تا 10، چقدر احتمال دارد ما را به یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود معرفی کنید؟
ممکن است در ابتدا تجزیه و تحلیل، این جوابها چندان کاربردی به نظر نرسد اما این پاسخها راهنمای شما جهت هر چه بهتر کردن نکاتی است که هنوز در سایت اجرا نشده است.
جمعبندی
با مرور چک لیست کاربر محور، نقاط ضعف و قوت سایت شما چه از نظر فنی سایت و چه از نظر کاربران شناسایی میشود. میتوانید متوجه شوید برای کدام قسمتها وقت بیشتری بگذارید، چقدر منابع اختصاص دهید و کجا را بهبود دهید. حتی با داشتن چک لیستی از فعالیتهایی که برای تجزیه و تحلیل استفاده میشود، باز هم نیاز به استفاده از ابزارهایی تحلیل دارید.